Projekt „Karłowice-Różanka – tu mieszkam, działam i zmieniam” realizowany jest na terenie osiedla przez Fundację Emma przy wsparciu Narodowego Instytutu Wolności w programie Nowe FIO.
Rozpoczął się w listopadzie 2021, zakończył w październiku 2023. Przez cały czas trwania projektu mieszkańcy pracowali nad innowacyjnymi i skutecznymi rozwiązaniami.
listopad – grudzień 2021
Przeprowadzona została promocja projektu w mediach społecznościowych oraz w gazecie lokalnej Kurier Karłowicki. Równocześnie odbywał
się nabór uczestników do projektu, zostali oni wyłonieni przez rekrutację otwartą w mediach społecznościowych Fundacji Emma oraz przez
kanały partnerów, w tym grupy lokalne o dużym zasięgu. Rekrutacja
przebiegała także drogą mailową – rozesłane zostały zaproszenia do
osób już związanych z Fundacją oraz z CAL Duosfera. Część uczestników
została wyłoniona spośród osób, które wcześniej zgłosiły chęć współpracy z Fundacją lub były zaangażowane w różne oddolne inicjatywy (WBO, własne projekty).
luty 2022
Spotkanie organizacyjne
Na spotkanie zostali zaproszeni wszyscy zrekrutowani uczestnicy
i uczestniczki, został im przedstawiony plan projektu oraz omówiony
jego cel. Uczestniczki i uczestnicy zapoznali się też z założeniami metody Design Thinking. Aby zainspirować uczestniczki i uczestników do
działania, zostały im zaprezentowane przykładowe realizacje wypracowane i wdrożone za pomocą tej metody. Na spotkaniu ustalone zostały
terminy najbliższych spotkań, w ten sposób organizatorzy chcą zapewnić możliwie wysoką frekwencję.
marzec 2022
Pierwsze dwa spotkania cyklu Warsztaty Lider Partycypacji Społecznej
Podczas spotkania uczestniczki i uczestnicy poznali swoje mocne i słabe
strony, nazwali je i zdefiniowali. Poznali techniki aktywnego słuchania,
poprawnego parafrazowania, skutecznego prowadzenia wywiadów
i rozmów. Szukali barier skutecznego komunikowania się oraz błędów
popełnianych podczas konwersacji. Całe spotkanie miało również wymiar integracyjny, uczestniczki i uczestnicy pracowali w grupach lub
parach, jednocześnie się poznając.
kwiecień 2022
Kolejne dwa spotkania cyklu Warsztaty Lider Partycypacji Społecznej
Podczas spotkań uczestniczki i uczestnicy przez ankietę rozpoznali
role w zespole, według metody Belbina. Rozmawiali o tym, jakie są ich
mocne strony, jakie role w zespole są pożądane, w jakich rolach widzą
siebie, z kim dobrze się im współpracuje, a z kim współpracy woleliby
unikać. Opracowali cechy charakterystyczne sprawnego zespołu, ustalili, że sprawny zespół to taki, któremu przyświeca wspólny cel i misja,
zintegrowany, otwarty na wyzwania, ze wspólną synergią. Uczestnicy i uczestniczki omówili, co wpływa na zaistnienie sytuacji trudnych
i konfliktowych w zespole: złe nastawienie, brak szacunku, niesumienność, braki organizacyjne, rozłam zespołu, złe warunki pracy, brak
terminowości. Następnie uczestniczki i uczestnicy zostali postawieni
przed przykładami sytuacji trudnych i konfliktowych i poproszono
o ich rozwiązanie wcielając się w swoje role. Następnie sytuacje zostały
wspólnie omówione.
maj 2022
Sesje Design Thinking
Sesje rozpoczęły się wspólną pracą wszystkich uczestników nad zmapowaniem osiedla Karłowice-Różanka. W mniejszych grupach pracowano
nad oznaczeniem na mapie punktów, które mogą wpłynąć na rozwój
rozwiązań lub przyczynią się do ich promocji i wdrożenia. Punktami
były między innymi instytucje, organizacje, urzędy, fundacje, placówki
oświatowe, punkty zieleni, punkty wyznaniowe, biznesy, rzemieślnicy,
obiekty kultury i obiekty sportowe. Następnym krokiem było wypunktowanie mocnych i słabych stron osiedla. Zadanie miało na celu ustanowienie pozycji osiedla wobec innych osiedli i skonfrontowanie własnych
wniosków z wnioskami innych. Na podstawie map i plansz mocnych/
słabych punktów nakreślone zostały wstępne obszary problemów.
Uczestnicy wskazywali głównie problemy w komunikacji z i między
mieszkańcami, problemy z bezpieczeństwem, brakiem miejsc do tańczenia i zabawy, wyrazili tęsknotę za powrotem dawnych, zapomnianych
wydarzeń, zauważyli brak koszy na śmieci, ławek, publicznych parkingów na rowery. W kolejnym etapie prac uczestnicy podzielą się na mniejsze grupy zgodnie z najbliższym sobie obszarem problemów i rozpoczęli
etap empatii w procesie Design Thinking.
wrzesień – październik 2022
Sesje Design Thinking w grupach
Sesje jesienne to spotkania grup według podziału na zagadnienia problemów. Grupy zajęły się tematami poprawienia bezpieczeństwa oraz
edukacją w tej kwestii, zagadnieniem informowania mieszkańców o wydarzeniach lokalnych, kwestią zagospodarowania ogrodu społecznego,
tematem wałów nad Odrą i ich funkcją rekreacyjną oraz tematem integracyjnych spotkań mieszkańców. Pierwszy etap pracy dotyczył empatii, uczestnicy wykonali moodboardy persony, mapy empatii – odpowiadając na pytania: co persona mówi, myśli, czuje, robi. Następnie grupa
przygotowała się do wywiadów, opracowała pytania, poznała zasady
udanej rozmowy i pogłębionych pytań. Jako następny krok ustalone
zostało opracowanie notatek z wywiadów, wraz cytatami i insightami.
Na tej podstawie poznany został użytkownik i jego problemy, docelowo
opracowane zostało wyzwanie projektowe. Kolejne spotkanie w sesji
Design Thinking polegało na zebraniu wniosków z wywiadów z potencjalnymi użytkownikami, pogrupowaniu ich i opracowaniu wyzwania
projektowego, osobnego dla każdego z tematów:
- Jak moglibyśmy pomóc Zosi z dzieckiem uczestniczyć w życiu ogrodu
społecznego tak, aby mogła spędzić czas na świeżym powietrzu w bezpiecznej atmosferze? - Jak możemy pomóc panu Piotrowi poruszać się wygodnie i bezpiecznie
po wałach tak, aby poprawić komfort jazdy i spacerów rodzinnych? - Jak moglibyśmy pomóc Łukaszowi pokonywać drogę z domu do szkoły/na plac zabaw bez strachu jego i jego rodziców?
- Jak moglibyśmy pomóc pani Karolinie dowiedzieć się o lokalnie organizowanych zajęciach (np nordic walkingu), aby wzięła w nich udział?
- Jakie aktywności mogłyby mieć miejsce na osiedlu tak, aby mieszkańcy uznali je za atrakcyjne?
Każdy temat został omówiony w ramach rotacyjnej burzy mózgów.
Następnie w wyniku głosowania na spotkaniach oraz przez formularz
uczestnicy wybrali pomysły, które według nich najbardziej odpowiadają
na potrzeby i na wyzwanie projektowe. W kolejnym kroku poszczególne
grupy zbudowały prototyp swojego pomysłu i wraz z opisem przedstawiły go pozostałym grupom.
październik – listopad 2022
Warsztaty Lider Partycypacji Społecznej (część druga)
W drugiej części warsztatów uczestnicy uczyli się jak, formalnie przystąpić do pisania własnych wniosków projektowych. W formie warsztatowej zmapowane zostały elementy projektu, następnie wspólnie
omówione, trenerzy podali praktyczne przykłady oraz dobre praktyki,
które znają z własnego doświadczenia. Każdy z uczestników otrzymał
kartę „Od pomysłu do Realizacji”, którą sukcesywnie w trakcie trwania
wszystkich warsztatów wypełniał. Zaprezentowany został przykładowy harmonogram wraz z budżetem, uczestnicy podjęli również próbę
stworzenia harmonogramów dla swoich projektów. Cykl Lider Partycypacji Społecznej potwierdzony został przez certyfikat Lidera Partycypacji Społecznej.
październik – grudzień 2022
Testowanie i przygotowanie konsultacji społecznych i eksperckich
W tej części projektu zostały wyłonione trzy projekty do wdrożenia.
Spośród pięciu prototypów drogą konsultacji społecznych wybraliśmy
trzy projekty, które odpowiadały na wyzwania. Zasięgneliśmy opinii
wśród 100 mieszkańców, wypowiedzieli się na ankietach i wybrali te
projekty, które najbardziej im się podobały i wydawały się im najatrakcyjniejsze.
styczeń – październik 2023
Opracowanie prototypu i planu wdrożeniowego oraz ich realizacja
Prototypy zostały opracowane przez grupy wdrożeniowe, pod okiem
tutorów, którzy pilnowali zgodności z budżetem i z projektem, zajmowali się zakupami i realizacją prototypów. Wybrane projekty, które zostały
wdrożone:
- Jak moglibyśmy pomóc Zosi z dzieckiem uczestniczyć w życiu ogrodu społecznego tak, aby mogła spędzić czas na świeżym powietrzu w bezpiecznej
atmosferze?
Mieszkańcy zadecydowali o powstaniu ogrodu społecznego, zaprojektowali jego wygląd, brali udział w umiejscowieniu poszczególnych elementów: domku na narzędzia, altany, kompostownika, grządek podwyższonych. Nastąpiło też otwarcie ogrodu w czasie obchodów Dnia
Działkowca, wspólnie z mieszkańcami zbudowaliśmy małą architekturę
ogrodową: ławki, stół, siedziska. - Jak moglibyśmy pomóc Łukaszowi pokonywać drogę z domu do szkoły/na
plac zabaw bez strachu jego i jego rodziców?
Jako sposób na podniesienie bezpieczeństwa na osiedlu członkowie grupy wdrożeniowej zdecydowali o przeprowadzeniu akcji społeczno-informacyjnej polegającej na własnoręcznym wykonaniu czapek-widek.
Czapki wykonali uczestnicy warsztatów: za pomocą szablonów nadładali farbę, którą widać w ciemności. W ten sposób dzieci noszące czapki
będą widoczne na przejściach dla pieszych i chodnikach. Ponadto jako
drugi element zostały rozdystrybuowane w lokalnych piekarniach papierowe torebki na chleb (jako element, który trafi do wielu odbiorców,
bo prawie każdy kupuje chleb). Na torebkach pieczątką odciśnięte było
hasło promujące bezpieczne poruszanie się po osiedlu. - Jak moglibyśmy pomóc pani Karolinie dowiedzieć się o lokalnie organizowanych zajęciach (np nordic walkingu), aby wzięła w nich udział?
By wzmocnić widoczność osiedlowych tablic, grupa wdrożeniowa zaprojektowała „nakładki”, które zostały przymocowane do tablic. Nakładki przedstawiają charakterystyczne elementy zabudowy osiedla:
bloki, młyn i wieżę. Są kolorowe i widoczne z daleka, mocno indywidualizują tablice i zwracają uwagę. Podwoiliśmy nakład (2 tys. egzemplarzy) lokalnej gazety Kuriera Karłowickiego po to, żeby mógł dotrzeć do
większej liczby mieszkańców i do wielu punktów dystrybucji. Osiedle
Karłowice-Różanka jest dużym osiedlem z 35 tys. mieszkańców, zapotrzebowanie na gazetę jest niezaspokojone w jej nakładzie – 1 tys.
Projekt KARŁOWICE-RÓŻANKA – TU MIESZKAM, DZIAŁAM I ZMIENIAM zakończył się w październiku 2023.
„Projekt realizowany przez Fundację
Emma pt.: „Karłowice-Różanka – tu
mieszkam, działam
i zmieniam” jest finansowany przez
Narodowy Instytut
Wolności – Centrum
Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków
programu Fundusz
Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na
lata 2021-2030